healbypages - Thời thơ ấu

Thời thơ ấu

Thể loại : Văn học – Tự truyện – Tự sự – Văn học cổ điển Nga

Giới thiệu tác giả

Maxim Gorky (1868–1936) là một trong những tên tuổi lớn nhất của nền văn học Nga và thế giới. Ông không chỉ là một nhà văn xuất sắc mà còn là nhà cách mạng, nhà tư tưởng có tầm ảnh hưởng sâu rộng. Sinh ra trong một gia đình lao động nghèo, Gorky đã nếm trải hết mọi khốn khổ của tầng lớp cùng đinh trong xã hội. Chính vì thế, tác phẩm của ông luôn trĩu nặng những suy tư về số phận con người, về công lý và niềm tin vào tương lai.

Từ tuổi thơ bần hàn, ông vươn lên bằng ý chí mãnh liệt và ngòi bút sắc sảo. Gorky từng bị trục xuất khỏi nhiều nơi vì hoạt động chính trị, nhưng chính đời sống lưu đày ấy đã khiến văn chương của ông thấm đẫm tinh thần đấu tranh và phẩm chất hiện thực. Thời thơ ấu là phần mở đầu của bộ ba tự truyện (Thời thơ ấu, Kiếm sống và Các trường đại học của tôi), ghi lại trung thực cuộc đời ông – từ một đứa trẻ mồ côi đến người khai phá văn học hiện đại Nga.

Mô tả tóm tắt :

Thời thơ ấu mở đầu bằng cái chết của người cha – một biến cố không chỉ lấy đi người thân yêu nhất của cậu bé Alexei (tên thật của Gorky), mà còn đặt dấu chấm hết cho chuỗi ngày thơ ấu bình yên. Sau cái chết ấy, cậu cùng mẹ trở về nhà ông bà ngoại. Và từ đó, cậu phải sống trong một môi trường ngột ngạt, bạo lực và tàn nhẫn – nơi hai người cậu luôn tranh giành của cải, nơi những trận đòn roi, tiếng chửi rủa trở thành thường nhật, nơi phụ nữ bị coi thường, trẻ em bị đánh đập và người nghèo bị đối xử như cặn bã xã hội.

Thế nhưng, giữa tất cả hỗn độn và đau thương ấy, Thời thơ ấu không chỉ là bi kịch. Nó cũng là ánh sáng. Đó là sự dịu dàng của người bà – một người phụ nữ nghèo khổ nhưng giàu lòng trắc ẩn, luôn kể những câu chuyện thần thoại để giữ lại cho đứa cháu bé nhỏ chút hy vọng. Đó là lòng thương cảm của một vài con người tử tế hiếm hoi trong thế giới lạnh lẽo – họ cho Alexei bánh mì, sách, lời khuyên, hay đơn giản là một ánh mắt dịu dàng. Và trên hết, đó là ý chí sống sót mãnh liệt của Alexei – một cậu bé không để mình bị bóp méo bởi cái ác, mà luôn tìm cách để hiểu, ghi nhớ và vượt qua.

Cảm nhận về sách :

Đọc Thời thơ ấu không phải là một trải nghiệm dễ chịu. Tác phẩm giống như một lát dao thẳng vào những vùng ký ức tổn thương nhất của con người. Nó không tô vẽ, không né tránh, không uốn cong hiện thực – Gorky kể lại một tuổi thơ đầy bóng tối, nghèo đói, hành hạ cả thể xác lẫn tinh thần. Nhưng điều kỳ lạ là, ta không cảm thấy tuyệt vọng khi đọc nó. Bởi giữa sự cùng quẫn, cái đẹp vẫn tồn tại – âm ỉ nhưng bền bỉ. Đó là tình thương của bà, là ánh mắt tò mò ham học hỏi của một đứa trẻ, là cái nhìn của Gorky về thế giới với sự trong trẻo lạ kỳ, dù ông đã trải qua quá nhiều mất mát.

Tác phẩm khiến ta đặt ra nhiều câu hỏi: vì sao người ta có thể trở nên tàn nhẫn đến vậy với trẻ thơ? Vì sao cái ác lại được phép hiện diện quá lâu mà không ai can thiệp? Nhưng rồi, ta cũng nhận ra rằng, con người có thể đau, có thể yếu đuối, nhưng nếu còn giữ được trái tim hướng thiện, còn biết ghi nhớ và suy nghĩ – thì vẫn còn cơ hội để lớn lên mà không trở thành kẻ thù của chính mình.

Thời thơ ấu là tác phẩm dành cho những ai từng có một tuổi thơ không êm đềm, cho những người tin rằng sách có thể cứu rỗi và cho những tâm hồn đang đi tìm lý do để tiếp tục sống – dù thế giới có tàn nhẫn đến đâu.

Những bài học quý giá

Một, hãy nhìn tuổi thơ như một vùng đất thiêng liêng cần được bảo vệ. Không phải ai sinh ra cũng có một tuổi thơ ngọt ngào. Có những đứa trẻ lớn lên trong tiếng mắng nhiếc, trong bàn tay nặng nề của người lớn, và trong sự khinh miệt của xã hội. Nhưng dù thế nào, tuổi thơ vẫn là nền móng đầu tiên của một đời người. Nếu không thể cho trẻ em một cuộc sống hoàn hảo, ít nhất hãy cho chúng lòng thương và sự tử tế.

Hai, trong những hoàn cảnh nghiệt ngã nhất, con người vẫn có thể giữ được lương tri. Cậu bé Alexei không trở thành kẻ ác dù sống trong một thế giới đầy hận thù. Vì cậu có một người bà tốt, một trái tim biết cảm nhận cái đẹp, và một trí tuệ luôn khao khát được học hỏi. Điều đó nhắc ta rằng: chỉ cần một tia sáng, con người vẫn có thể bước qua bóng tối.

Ba, ký ức không phải để quên, mà để hiểu và vượt qua. Gorky viết về tuổi thơ mình không để oán trách, mà để ghi nhớ và hóa giải. Những trang viết ấy là liệu pháp chữa lành không chỉ cho chính ông, mà còn cho biết bao tâm hồn từng bị tổn thương bởi gia đình, bởi xã hội, bởi nghèo đói và bất công.

Bốn, giáo dục cảm xúc và lòng nhân ái nên bắt đầu từ sớm. Cái ác không chỉ đến từ sự dữ dằn, mà còn từ sự thờ ơ. Nếu không dạy con trẻ biết yêu thương và được yêu thương, chúng có thể lớn lên với trái tim khuyết thiếu – điều đó nguy hiểm hơn cả cái nghèo.

Năm, hãy tin vào giá trị của những điều nhỏ bé. Một cái ôm, một lời kể chuyện, một ánh mắt dịu dàng – có thể là thứ giữ cho một đứa trẻ không gục ngã. Trong Thời thơ ấu, chính sự hiện diện của người bà – dịu dàng và mạnh mẽ – là lý do duy nhất để Alexei không biến mất vào hố sâu tuyệt vọng. Và thế là đủ để tin rằng, tử tế không bao giờ là vô nghĩa.

Trích dẫn ý nghĩa từ sách

“Người ta không chết vì đói, người ta chết vì bị lãng quên.”
“Đôi khi tôi nghĩ, có lẽ bà là người duy nhất yêu thương tôi thực sự.”
“Tôi đã lớn lên trong bóng tối, nhưng tôi chưa bao giờ để nó che phủ hoàn toàn ánh sáng trong tim mình.”
“Nỗi đau dạy tôi cách quan sát, và quan sát dạy tôi lòng trắc ẩn.”
“Tôi học được rằng sự im lặng của người yếu không phải là chấp nhận, mà là khởi đầu cho phản kháng.”

Link mua sách :

Gợi ý sách cùng thể loại